Cập nhật vào 12/12
Nhiều cha mẹ lo lắng trẻ ngủ li bì, bỏ ăn có phải là dấu hiệu của bệnh viêm màng não? Đây là bệnh nguy hiểm, trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh nhất. Nếu không được chữa trị kịp thời bệnh này sẽ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.
Ngủ li bì, bỏ ăn là những dấu hiệu của bệnh viêm màng não. Tuy nhiên, không thể kết luận chắc chắn trẻ bị viêm màng não nếu thấy trẻ ngủ nhiều và bỏ ăn được. Ngoài 2 triệu chứng này thì viêm màng não còn nhiều triệu chứng khác nữa. Để hiểu rõ hơn, hãy cùng tìm hiểu về ăn bệnh này.
1. Viêm màng não là bệnh gì?
Viêm màng não là bệnh chứng do viêm lớp màng mỏng bao bọc não và hệ thần kinh cột sống. Đa số là do vi trùng hay siêu vi trùng từ nơi khác trong cơ thể, đi qua máu lan vào dịch não tủy. Trong số ít trường hợp khác, viêm màng não có thể do nấm hay ký sinh trùng, một số khác do phản ứng với hóa chất hay bệnh tự miễn nhiễm.
2. Biểu hiện khi trẻ bị viêm màng não
Trẻ sốt cao kèm theo co giật
Dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi mắc viêm màng não là trẻ bị sốt, nhiều trẻ có thể kèm theo co giật. Lúc này, cha mẹ tuyệt đối không được tự ý cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt mà chưa hỏi ý kiến bác sĩ. Điều nên làm là lập tức đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế gần nhất để được phát hiện và điều trị kịp thời, tránh những điều đáng tiếc xảy ra.
Mẹ tham khảo: 10 Cách hạ sốt an toàn cho bé mà không cần dùng đến thuốc
Trẻ bị nôn trớ, chán ăn
Các triệu chứng về hô hấp và đường tiêu hóa cũng liên quan đến viêm màng não. Trẻ sẽ bị nôn trớ do đầy chướng bụng và thường bỏ ăn, bỏ ti sữa, chán ăn.
Cha mẹ nên cho trẻ uống nhiều nước và sữa để giữ nước, bổ sung vitamin từ rau, củ, quả để tránh tình trạng mất nước. Chia nhỏ bữa ăn, khẩu phần ăn để trẻ đủ dinh dưỡng và tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
Trẻ luôn trong trạng thái ngủ li bì
Khi mắc viêm màng não mủ, trẻ sẽ ngủ nhiều hơn bình thường và rất khó đánh thức trẻ dậy. Luôn trong trạng thái mơ màng, lúc mê lúc tỉnh. Người mệt mỏi bơ phờ và kém lanh lợi hơn ngày thường, trẻ cũng nhạy cảm hơn với ánh sáng mặt trời, hay cáu gắt, việc vận động cơ thể sẽ làm cho trẻ cảm thấy đau và trẻ có vẻ không muốn được bế.
Xem thêm: Lý do trẻ sơ sinh hay giật mình và cách khắc phục
Có những dấu hiệu tổn thương bên trong
Một số trẻ sẽ có dấu hiệu như chảy máu mũi, chảy máu chân răng. Trẻ có thể bị nhiễm trùng tai hay nghẹt mũi tại cùng thời điểm hoặc ngay trước khi các triệu chứng khác của bệnh viêm màng não xuất hiện. Cha mẹ cần lưu ý khi trẻ có những dấu hiệu trên, nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.
3. Những biến chứng nghiêm trọng bệnh viêm màng não
Các biến chứng của viêm màng não mủ
- Tổn thương não bộ, tổn thương các dây thần kinh sọ não: dây II, III, IV…
- Viêm tắc tĩnh mạch, viêm quanh mạch máu não…
- Áp xe não, áp xe dưới màng cứng…
- Não úng thủy do tắc nghẽn dịch não tủy
- Bại não
- Các biến chứng ngoài hệ thần kinh như: viêm khớp, viêm thận, viêm phổi, xuất huyết phủ tạng….
Các di chứng do điều trị viêm màng não mủ muộn
- Gặp các vấn đề về thính lực và thị lực như: điếc, mù, lác, hội chứng não nước…
- Chậm phát triển vận động và trí tuệ
- Liệt chân tay hoặc liệt nửa người
- Ảnh hưởng đến hệ thần kinh: trí nhớ giảm sút, rối loạn tâm thần
- Động kinh
Tử vong do viêm màng não mủ
- Viêm màng não mủ gây tử vong do suy hô hấp nặng, phù não, các biến chứng nhiễm khuẩn nặng ở não, biến chứng viêm phổi, viêm thận nặng, trạng thái mất não, suy não…
- Kể cả khi phát hiện bệnh sớm và can thiệp ngay lập tức thì tỷ lệ tử vong do viêm màng não mủ vẫn rất cao.
4. Nguyên nhân bệnh viêm màng não mủ
Nguyên nhân gây viêm màng não mủ có thể do nhiều loại vi khuẩn gây ra như: Haemophilus influenzae, Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae (phế cầu khuẩn)…
Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ từ 1 – 24 tháng tuổi dễ bị viêm màng não mủ nhất. Nguyên nhân gây viêm màng não mủ ở trẻ em chủ yếu là do: Listeria monocytogenes, E. coli, liên cầu khuẩn nhóm B. Các vi khuẩn này tấn công tai mũi họng, đi vào phổi, theo máu vào trong não hoặc tấn công trực tiếp vào não bộ và tủy sống.
Dựa vào nguyên nhân, có các loại viêm màng não mủ khác nhau:
- Viêm màng não mủ do Haemophilus influenzae loại b: Thường xảy ra ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ từ 1 tháng – 36 tháng tuổi, có thể lây truyền qua đường hô hấp, dễ lây lan thành ổ dịch lớn, đặc biệt là ở các nước chưa tiêm chủng ngừa Haemophilus influenzae.
- Viêm màng não mủ do Streptococcus pneumoniae (phế cầu khuẩn): Phế cầu khuẩn có thể tấn công bất cứ đối tượng nào, trung bình cứ 1000 người thì có khoảng 1 – 3 người mắc viêm màng não mủ do phế cầu khuẩn, trẻ nhỏ bị viêm màng não mủ do phế cầu khuẩn hầu hết là biến chứng từ bệnh viêm xoang, viêm phổi, viêm tai giữa… phế cầu khuẩn thường cư trú trong niêm mạc họng và tấn công não tủy.
- Viêm màng não mủ do não mô cầu: Đối tượng chủ yếu mắc viêm màng não mủ do não mô cầu là trẻ nhỏ từ 6 – 12 tháng tuổi. Tỷ lệ trẻ trên 1 tuổi mắc bệnh thường thấp hơn. Viêm màng não mủ do não mô cầu thường xuất hiện các ban xuất huyết ngoại tử, có thể gây tử vong trong 24 giờ.
- Viêm màng não mủ do E.Coli: E.Coli là nguyên nhân gây bệnh viêm màng não mủ thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, rất ít gặp trường hợp mắc viêm màng não mủ do E.Coli ở trẻ lớn và người lớn. Bệnh có thể gây nhiễm trùng huyết, rất nguy hiểm đối với trẻ nhỏ, tỷ lệ tử vong rất cao.
- Listeria monocytogenes: Vi khuẩn Listeria monocytogenes ẩn chứa trong các thực phẩm tươi sống và thịt sữa. Người bị suy giảm miễn dịch hoặc có hệ miễn dịch kém như người già, trẻ sơ sinh, người có sức khỏe yếu… là đối tượng dễ mắc viêm màng não mủ do Listeria monocytogenes.
5. Điều trị viêm màng não
Khi xuất hiện những biểu hiện trên, cha mẹ nên nhanh chóng đưa trẻ đến các trung tâm y tế hoặc bệnh viện gần nhất. Trong lúc chờ đưa đi bệnh viện, cha mẹ cần cho trẻ uống thuốc hạ sốt; cho trẻ nằm ở nơi ánh sáng dịu, yên tĩnh. Nếu trẻ ói, hãy đặt trẻ nằm nghiêng để tránh hít các chất nôn vào phổi.
Nếu trẻ được chuẩn đoán chỉ bị viêm màng não do virus nhẹ thì có thể chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên cần chú ý đến những dấu hiệu dự báo tình trạng bệnh chuyển biến nặng hơn. Khi thấy dấu hiệu bệnh chuyển nặng, lập tức đưa trẻ đến bệnh viên để được bác sĩ chữa trị ngay, tránh những di chứng nguy hiểm.
6. Cách phòng ngừa bệnh viêm màng não cho trẻ
Để phòng tránh căn bệnh nguy hiểm này, cha mẹ nên lưu ý những điều sau đây:
Cho trẻ tiêm phòng vắc xin đầy đủ. Chú ý mỗi vắc xin chỉ có tác dụng phòng ngừa 1 loại bệnh lý não – màng não. Hiện nay ở Việt Nam đã có vắc xin viêm não Nhật Bản, vắc xin viêm màng não do HIB, vắc xin viêm màng não do não mô cầu
- Chú ý vệ sinh, ăn uống sạch sẽ, rửa tay cho trẻ trước khi ăn
- Vệ sinh nhà cửa, môi trường sống của trẻ sạch sẽ, thoáng mát
- Cho trẻ ngủ trong màn, tránh để muỗi đốt
- Vệ sinh tai – mũi – họng hàng ngày
- Phát hiện sớm và điều trị dứt điểm các bệnh hô hấp, bệnh nhiễm trùng tai – mũi – họng ở trẻ nhỏ
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, dọn dẹp nơi ở thoáng mát, sạch sẽ
Khi thấy trẻ có những dấu hiệu bất thường có liên quan đến viêm màng não mủ hoặc mắc các bệnh nhiễm trùng hô hấp cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế để khám và điều trị kịp thời, tránh để tình trạng bệnh nặng, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm.
Xem thêm:
